Adunay mga higayon nga kita motan-aw sa atong mga bayranan sa kuryente ug makapangutana, “Sa unsang paagi ang akong bayranan nakaabot niini nga kantidad? Giunsa pag compute sa kompanya sa kuryente ang akong bayranan?”
Aron masabtan ang atong bayranan sa kuryente, una, atong tan-awon kung unsa kadaghan ang enerhiya nga gigamit sa atong panimalay, establisemento, o kompanya; ug ikaduha, kinahanglan natong mahibaw-an ang mga bayranan nga moabut sa atong pag-gamit sa kuryente.
Ang kadaghanon sa enerhiya nga atong gigamit nagdepende sa pagtipon sa mga de-koryenteng kagamitan o appliances nga padayon natong gigamit sulod sa atong panimalay o establisemento sulod sa usa ka panahon. Atong himoon nga example ang kuryente nga gigamit sa usa ka panimalay sulod sa usa ka bulan.
Ang matag electric device o appliance adunay power rating. Ang rating sa kuryente nagsulti kanato kon pila ka kuryente ang gikinahanglan sa usa ka device o appliance aron mogana ang device sama sa gipaabot. Ang rating sa kuryente, ug ang gidugayon sa paggamit naghatag kanato og usa ka hulagway kon sa unsang paagi ang device nakahatag sa konsumo sa enerhiya sa balay. Pananglitan, ang plansya nga adunay power rating nga 1,000 watts kada oras, kon gamiton sulod sa usa ka oras, mokonsumo ug morehistro og 1 kilowatt kada oras sa working meter.
Importante nga masabtan kung ge unsa pag konsumo sa appliances ang kuryente.Ang usa ka air conditioning unit mahimong mokonsumo sa enerhiya sa lain-laing ang-ang, depende sa temperatura sa gawas, o sa gidaghanon sa mga tawo ug mga gamit sa pagpainit sa usa ka kwarto, ug uban pa. Samtang kita tingali maghunahuna nga kita sigurado kung unsa ka dugay kita naggamit sa refrigerator, ang konsumo sa enerhiya sa refrigerator mahimong mag-usabusab depende sa kadaghan sa pagkaon o ilimnon nga atong ibutang sa sulod niini, o ikapilaka nato ablihan ug isira ang pultahan niini.
Sa usa ka bulan, ang tanang gamit sa elektrisidad o gamit sa mga membro sa panimalay moresulta sa kinatibuk-ang konsumo sa enerhiya sa panimalay. Ang paggamit sa enerhiya sa panimalay narehistro sa usa ka metro, nga gisusi sa usa ka representante gikan sa kompanya sa kuryente sa espesipikong nga mga oras sa usa ka bulan. Ang pagbasa gikan sa miaging bulan gikuha gikan sa pagbasa alang sa karon nga bulan aron makwenta ang paggamit sa enerhiya nga masingil sa panimalay sa karon nga bulan.
Ang atong paggamit sa elektrisidad posible: (1) tungod kay adunay kuryente nga produced o generated, (2) tungod kay adunay mga sistema nga nagpadala sa elektrisidad sa mga lain-lain na lugar kung asa ang elektrisidad gihimo ngadto sa mga substation ug mga sentro sa siyudad, ug (3) tungod kay ang gipasa nga kuryente giapod-apod sa mga konsumidor sama sa mga panimalay. Kini nga mga kalihokan naglakip sa mga kapanguhaan sama sa yuta, mga istruktura, mga tawo, ug mga makina. Naga-apil kini sa mga gasto, ang parti niini kay bayran sa gobyerno o bayran sa mga konsumedor. Pananglitan, sa pipila ka nasod, ang mga gobyerno ang nanag-iya sa mga distribution utilities.
Sa Pilipinas, Republic Act No. 9136 o ang Electric Power Industry Reforms Act of 2001, og ge tawag nga EPIRA Law, ang ga hatag sa framework para maka tabang of regulate og pag-usab sa electric power industry. Ang parti sa polisia s agobyerno kay ang pag pa lawak sa panag-iya sa sector sa mga power generatio,transmission og distribution.
Kung ang elektrisdad kay na himo, na generate sa lain-lain nga kapanguhaan sama sa coal, diesel, natural gas, hydroelectric, solar or hangin. Ang uban niini kay ge import o ge himo sulod sa nasud. Ang pagpalit sa elektrisidad bulnerable sa mga pagbag-o sa presyo, ug sa daghang mga kaso, kini ang mga gasto sa henerasyon nga mausab ug busa makaapekto sa pagbag-o sa atong bayranan sa kuryente.
Ang pagpasa sa elektrisidad sa tibuok nasud pinaagi sa power grid nga gipanag-iya sa estado, diin ang National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) nagpalambo, nagpadagan, ug nagmintinar. Ang paggamit sa mga linya sa transmission naglakip sa mga gasto, usab, ug nakatampo sa atong bayranan sa kuryente.
Ang tax nga gebayran didto sa gobyerno apil usab sa kontribusyon sa bayranan sa kuryente. Energy tax collection apil usab sa kontribusyon sa bayranan sa kuryente.
Ang kinatibuk-ang konsumo sa usa ka panimalay, establisemento, o kompanya—ug ang gasto sa pagprodyus, pagpadala, ug pag-apod-apod sa elektrisidad—busa mao ang kinatibuk-ang bayranan sa kuryente. Aron makat-on pa bahin sa mga detalye sa imong bayronon, makatabang usab ang pagsusi ug pagpangutana sa imong kompanya sa kuryente.
